BİLGEM, depremi anlık olarak ölçen fiber optik kablo teknolojisi geliştirdi

TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM), TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi’nde yer altına gömülü fiber kablo teknolojisi ile sismik hareketleri ölçüyor. Prototip çalışmalarında sona gelinen Fiber Optik Tabanlı Akustik Sensör (FOTAS) Projesi’nin sanayiye kazandırılması için de BİLGEM yetkilileri SAMM Teknoloji ile görüşmelere başladı.
TÜRKİYE’DEKİ DEPREMLER KAYIT ALTINA ALINIYOR
Fiber Optik Tabanlı Akustik Sensör (FOTAS) sistemi ile ülkemizde gerçekleşen depremler kayıt altına alınmaya başlandı. FOTAS ile özellikle Marmara bölgesindeki depremler kolay bir şekilde algılanırken, uzak bölgelerdeki depremler de şiddetine göre tespit ediliyor. 24 Ocak 2020 tarihinde gerçekleşen Elazığ depremi de 900 km uzaklıktan ölçüldü.
FOTAS NASIL ÇALIŞIYOR?
Fiber optik kablodan iletilen ışık enerjisi, FOTAS hattının güzergâhı boyunca oluşan her türlü fiziksel aktiviteden hassas bir şekilde etkileniyor. Bu etki uygun bir optik ve elektronik donanım ve sinyal işleme yöntemleriyle analiz ediliyor ve tüm kabloyu binlerce akustik  mikrofon gibi kullanmak mümkün hale geliyor. Bu nedenle fiber optik kabloların sınır ve kritik tesislerin güvenliği gibi alanlarda kullanımı da hızla yaygınlaşıyor.
Güvenlik odaklı kullanımın yanında, fiber optik haberleşme altyapısının sismik hareketleri incelemede kullanılabilirliğine yönelik araştırmalar pek çok ülkede devam ediyor. Kilometrelerce uzunluktaki mevcut fiber optik kablo altyapısının binlerce sismik algılayıcı olarak kullanımı için araştırmalar devam ederken, TÜBİTAK BİLGEM tarafından birkaç km’lik bir fiber optik kablo ile yüzlerce kilometre uzaktaki depremlerin tespit edilebildiği doğrulandı. Marmara bölgesi ve yakınlığında olan depremlerin uzaklıklarının da doğru olarak hesaplandığı gözlendi.
TÜRKİYE’NİN DEPREM ÜZERİNE ÇALIŞAN KURUMLARI FOTAS’I DEĞERLENDİRMEYE BAŞLADI
TÜBİTAK BİLGEM, Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü ile  İstanbul Teknik Üniversitesi’nden bilim insanlarıyla birlikte  bu teknolojinin deprem araştırmalarındaki kullanımını değerlendirmeye başladı.
Mevcut haberleşme altyapısının imkanları ile sismik hareketlerin tespit ve ölçümlerinin çok daha hassas bir şekilde yapılır hale gelmesiyle birlikte, özellikle de Marmara Bölgesi’nde beklenen büyük bir depreme yönelik hazırlık çalışmaları daha geniş kapsamlı sürdürülecek. 
 Bilgi için [email protected]